نمونه برداری آماری

نمونه برداری یکی از مفاهیم کلیدی در علم آمار است که به فرآیند انتخاب گروه کوچکتری از اعضای یک جامعه آماری برای بررسی و تحلیل ویژگی‌های آن جامعه گفته می‌شود. این فرایند به ما این امکان را می‌دهد که با صرف هزینه و زمان کمتر، به نتایج قابل اطمینان و دقیق برسیم و بتوانیم پارامترهای جامعه را با استفاده از آماره‌های نمونه برآورد کنیم.

تاریخچه نمونه برداری آماری

نمونه برداری به عنوان یک روش علمی در قرن نوزدهم شکل گرفت و در قرن بیستم با پیدایش رایانه‌ها و تکنولوژی‌های جدید، پیشرفت‌های چشمگیری را تجربه کرد.

اولین کسانی که از نظر تئوری به نمونه برداری پرداختند، دانشمندان فرانسوی بودند که در سال ۱۸۴۰ به منظور سرشماری جمعیت فرانسه، روش نمونه برداری خوشه‌ای را ابداع کردند.
در سال ۱۸۹۵، والتر شافت، استاد ریاضیدان و آمارشناس آلمانی، کتاب «آزمایشات تصادفات» را منتشر کرد که در آن به مبحث نظری نمونه برداری تصادفی پرداخت.
در سال ۱۹۰۶، ولفگانگ کول، استاد رياضيات و فيزيك دانشگاه ليپزيك، كتاب «آزمايشات تصادفي» را منتشر كرد كه در آن به كاربردهاي علمي و صنعتي نمونه برداري تصادفي اشاره كرد.
در سال ۱۹۳۴، رونالد فیشر، دانشمند بزرگ انگلستان، كتاب «طرح آزمایشات» را منتشر كرد كه در آن به مبحث نظري و علي الخصوص روش هاي نظام مندي شده ي نمونه برداري خطي پيوستگي پيچيده پروژكتور پاسخ داد.
در سال ۱۹۳۸، جروم کرن، استاد روانشناسی دانشگاه کلمبیا، کتاب «نمونه برداری از جمعیت‌های محدود» را منتشر کرد که در آن به مبحث عملی نمونه برداری تصادفی و روش‌های تصحیح خطای نمونه برداری پرداخت. در سال ۱۹۴۰، ویلیام کوکران، استاد آمار دانشگاه هاروارد، کتاب «روش‌های نمونه برداری» را منتشر کرد که در آن به مبحث نظری و عملی نمونه برداری تصادفی و غیرتصادفی و روش‌های تجزیه و تحلیل داده‌های نمونه برداری پرداخت. این کتاب به عنوان یک منبع معتبر و مرجع اصلی در زمینه نمونه برداری شناخته شده است.

توضیح نمونه برداری آماری

فرآیند انتخاب گروه کوچکتری از اعضای یک جامعه آماری برای بررسی و تحلیل ویژگی‌های آن جامعه گفته می‌شود. جامعه آماری مجموعه‌ای از اشخاص، اشیاء، موجودات یا پدیده‌های مورد علاقه محقق است که قصد دارد درباره آن‌ها اطلاعات به دست آورد. نمونه آماری گروه کوچکتر و قابل دسترس‌تر از جامعه آماری است که با روش‌های خاص و با هدف دست یابی به نتایج قابل تعمیم به جامعه انتخاب می‌شود. نمونه باید معرف جامعه باشد، یعنی ويژگي هاي جامعه را با دقت مناسب بازتوليد كند. هدف از نمونه برداري آماري، كاستن هزينه هاي تحقيقاتي، صرف هزينة كمتر، صرف زمان كمتر، دست يابي به نتايج قابل اطمينان و دقيق است.

انواع نمونه برداری

روش های نمونه برداری را می توان به دو دسته تصادفی و غیرتصادفی تقسیم کرد.

در نمونه برداری تصادفی، هر عضو جامعه دارای شانس مشخص و مثبت برای انتخاب شدن در نمونه است و این شانس قبل از نمونه برداری مشخص است.
در نمونه برداری غیرتصادفی، شانس انتخاب هر عضو جامعه قبل از نمونه برداری مشخص نیست و گاها به صورت خودسرانه و با توجه به قضاوت گیرنده نمونه صورت می گیرد.

روش های نمونه برداری تصادفی مختلفی وجود دارد که هر کدام مزایا و معایب خود را دارند. در ادامه، به برخی از این روش ها اشاره می کنیم:

نمونه برداری تصادفی ساده: در این روش، هر عضو جامعه به طور مستقل و با احتمال یکسان انتخاب می شود. این روش ساده و قابل فهم است، اما نیاز به دسترسی به فهرست کامل جامعه دارد.
نمونه برداری تصادفی سیستماتیک: در این روش، یک عضو جامعه به طور تصادفی انتخاب می شود و سپس هر k عضو بعدی نیز انتخاب می شود. k یک ثابت است که براساس اندازه جامعه و نمونه محاسبه می شود. این روش سرعت و سهولت بالاتری دارد، اما خطر دچار شدن به الگوهای منظم در جامعه را به همراه دارد.
نمونه برداری تصادفی خوشه ای: در این روش، جامعه به چندین خوشه تقسیم می شود و سپس چند خوشه به طور تصادفی انتخاب می شود. تمام اعضای خوشه های انتخاب شده نمونه را تشکیل می دهند. این روش زمان و هزینه کمتری نسبت به نمونه برداری تصادفی ساده دارد، اما خطای نمونه برداری بالاتر است.
نمونه برداری تصادفی چند مرحله ای: در این روش، جامعه به چندین خوشه تقسیم می شود و سپس چند خوشه به طور تصادفی انتخاب می شود. در مرحله بعد، هر خوشه به چند زیر خوشه تقسیم می شود و چند زیر خوشه به طور تصادفی انتخاب می شود. این فرآیند تا زمان دست یابی به گروه های کافیر کوچک تکرار می شود. این روش دقت و کارایی بالاتری نسبت به نمونه برداری تصادفی خوشه ای دارد، اما پیچیده تر است.

موارد مرتبط:

خانه ; Microsoft Dynamic ، ERP ، برنامه ریزی تولید . برنامه ریزی عملیات و زمان سنجی ،زمان سنجی . چالش زمان سنجی ، اهمیت تولید مبتنی بر PPC ، عوامل موثر در برنامه ریزی تولید ، TQM چیست ، EFQM چیست ; کنترل کیفیت آماری